Ай, Күн нуру аймалаган ак чору

…Артым­да жол­дор жатат, жол­дор жатат,
Чоюлуп чакы­рым­дан чакырымга-
Көп жүр­дүм келе­чек­ке дол­бор жасап…
Ашык­кан сапа­рым­да акы­рын­да,
Кезик­тиң, күүлөр ээси-Поэзия.
Алды­ма туу­ра тар­тып буу­да­ны­ң­ды.
Ошон­до сезген окшойм бирин­чи ирет,
Сен­сиз мен жашай албай тур­га­ным­ды…

Ооба, Сүкө, ажай­ып Ата-Конушубуздун көз той­гус көр­күнөн от алган кере­мет поэ­зи­яы­ңыз менен эли-журтубуздун суусу­нун кан­ды­рып. Сиз бүгүн адеп ай нуру айма­ла­ган, адеп күн нуру жай­ма­ла­ган ак чоку­да оту­руп алып, кут кон­гон кыр­гыз жерин, өзүнүз шык алган, жан жүрө­гүңүз­гө шыпаа сүрт­көн кокту-колот, адыр-түзүн, сок­кон шамал, жорт­кон жел­ге маек­теш­кен арсак аска, азоо дары­я­ла­рын өз түсүн­дө өлбөс ыргы сал­ды­ңыз; көк тука­ба тулаңы менен кыз түс­пөл­дүү гүл­дөрүнө көңүл бал­кы­тып, киши көңүлүнө гүл жыт­тан, тулаң жытын жоо­март төгүп бер­диңиз; төк­көн­дө да жаз жам­гы­рын­дай төгүп, көңүл­дөр­дү көк­төт­түңүз; комуз күүсүн­дөй төгүп, уккан­дын ой-кыялын чал­кыт­ты­ңыз.

Кыр­гыз жери­нин жара­ты­лы­шы сыр­дуу да, сүр­дүү, анын кере­ме­ти да, каси­е­ти да ошон­до эке­ни ырас. А сиз бак­кан, сиз тап­та­ган талант деле дал ошол табы­ят­тан айрып алгыс сыр­ду­у­лу­гу­нан терең да, кере­мет да. Анын кере­ме­ти ушунда-кең дүй­нөнү көз каре­гине баты­рып, аны кай­ра миң-миллион карек­тер­ге жалт көр­гөзө сала­сыз! Мына дал ошо­ну үчүн Сиз­дин поэ­зия жара­ты­лы­штын өзүн­дө жаш. Ооба, ал өзүңүз баамдаган-жамгырдай, кар­дай жаа­ган сай­ын жаш; батып кай­ра чык­кан Күн­дөй жар­кын да, толуп кай­ра туу­ган Айдай жаш эке­нине ак ниет эл күбө. Ырас Сүкө, жара­ты­лыш өзүнүн кере­мет сулуулугу-жазы, жам­гы­ры менен жарык дүй­нө­гө, жанө­жа­ны­бар­га, киши бала­сы­на көнүл куштар­лы­гын тар­ту­у­ла­са. Сиз­дин мөл­түр ыр сапа­ры­ңыз дал ошол жам­гыр менен жарык дүй­нө­гө, жан-жаныбарга, киши бала­сы­на көңүл куштар­лы­гын тар­ту­у­ла­са, Сиз­дин мөл­түр ыр сап­та­ры­ңыз дал ошол жам­гыр тамчы­ла­ры­нан айрып алгыс тунук­тук­ту тар­ту­у­лап, көңүл­дөр­дү аруу таза­лык менен чай­ып, жабыр­ка­ган ой-санааны сер­ги­тип, киши кыя­лы­на жашыл май­рам кел­ти­рет. Адам тири­ли­гин­де не бир күтүлбө­гөн окуя, кээ­де тра­ге­ди­я­лык кагы­лы­штар­га дуу­шар кыл­ган, кээ­де адам­га канат берип, көкөлөтө учурган-адамдагы эң ыйык, эң тунук-мөлтүр сезим сүй­үү бая­ны, элдин зор тарыхы-“Ак Мөөр­дө”, “Жаңыл мыр­за­да” заман­дар­дын, доор­лор­дун алма­шы, тур­муш көчү куду кыр­гыз асма­ны­нан, кыр­гыз тоосу­нун башы­нан тын­бай көч­көн сыр­дуу да сүр­дүү булут­тар­дай мез­гил көчү, доор-заман көчү эле­стейт.

Сиз сөз “азоосун” жүгөн­дө­гөн, сөз “тул­па­рын” таа­ны­ган кадим­ки Толу­бай­дай сөз саяп­ке­ри­сиз. Ырас, атаңыз –аттын саяп­ке­ри, таятаңыз-Орозбай күүнүн саяп­ке­ри бол­со, Сиз Сүкө бу киши бала­сы­нан жүрө­гүнө күн тийгизген-ыр саяп­ке­ри­сиз.

Өзүңүздүн чебер баам­до­оңуз элге да, өзүңүз­гө да кут бол­сун: кут кон­гон ырла­ры­ңы­здын саяба­ны өзүңүз ыра­кат алган “Ток­то­на­а­лы­нын багын­дай” кылым­дар­га кыр­гы­зды жыр­га­та бер­син. Даңа­за­луу поэ­зи­яңы­здын даң­гыр жолу­нан, анын түп­түү көпүрөсүнөн миң-сандаган эл тын­бай өтүп. “Дөнөн­бай арык­тан” шар­кы­ра­ган көк­каш­ка өзөндөн-поэзиянын мөл­түр өзөнүнөн мел­мел талаа, мөмө-жемиш-эл сези­ми суусу­нун кан­ды­ра бер­син.

Сагын­дык Өмүр­ба­ев
“Кыр­гыз­стан мада­ни­ят­ты”
№ 109 (1453)
12.10.1996